In Lemmer staat het Ir. D.F. Woudagemaal, het grootste stoomgemaal ter wereld welke ook nog een belangrijke functie heeft. Afgelopen week stond het Woudagemaal aan en kon je zien hoe dit gemaal werkt. Het bijna 100 jaar oude gemaal is nog steeds belangrijk voor Friesland.
Historie
Het Woudagemaal is in 1920 geopend. Vroeger hete het Woudagemaal Tacozijl (dit is een buurtschap tussen Lemmer en Sondel), maar in 1947 werd het gemaal vernoemd naar Ir. Dirk Frederik Wouda, omdat Woude het Woudagemaal had ontworpen. Tot aan 1966 werd het gemaal gebruikt om het waterpeil op peil te houden in de Friese wateren. Vanaf 1966 tot aan nu wordt het gemaal alleen gebruikt bij extreem hoge waterstanden. Wanneer het Hooglandgemaal in Stavoren het niet aankan, wordt het Woudagemaal ingezet. Het gemaal is in 1977 een beschermd monument geworden en staat sinds 1998 op het UNESCO Werelderfgoedlijst. Hedendaags kun je het Woudagemaal bezoeken en een rondleiding krijgen. En het is helemaal geweldig wanneer je alles kunt zien draaien.
Wat te doen?
Naast het Woudagemaal bevindt zich het bezoekerscentrum. In dit centrum kom je alles te weten over het Woudagemaal, kun je de film Water & Stoom kijken en voor de kinderen is er een speurtocht. Het leuke aan het centrum is dat er heel veel interactie is met de bezoekers. Zo kun je zelf ervaren hoe het allemaal werkt. Nadat je het centrum bezocht hebt, kun je een rondleiding volgen. De rondleidingen worden verzorgd door vrijwilligers of je kunt een audiotoers doen.
Mijn ervaring
Het bezoekerscentrum is informatief voor iedereen. De film Water & Stoom laat goed zien wat het Woudagemaal is. Het is een 3D film waarbij het effect zeer goed werkt. Ik vind de interactieve elementen ook goed werken. Zo kom je goed te weten hoe stoommachines werken. Tevens was er een tijdlijn welke aangaf hoe Friesland al bezig was geweest met het water in vroegere tijden tot aan nu. En voor een bak koffie of iets dergelijks ging je naar de Panoramazaal waar je een prachtig uitzicht hebt over het Friese landschap.
De rondleiding was super interessant. De vrijwilliger van de rondleiding vertelde heel mooi de historie en hoe alles in zijn werk ging. Vanuit het bezoekerscentrum steek je een brug over richting het gemaal en kom je als eerste langs de schoorsteen. Daarna vervolg je de weg richting Het Ketelhuis en naar de grote machinehal. En hier staan de imposante stoommachines welke met kracht het water verwerken.
Het gemaal was al aan toen ik er was en gaat dag en nacht door. Maar wanneer het gemaal wordt opgestart (het duurt 6 uur om op maximaal stoom te draaien) kun je aan de buitenkant ook veel stoom zien. Als het gemaal eenmaal om stoom is, merk je daar nagenoeg niets van. In de machinekamer kun je zo nu en dan nog wel een beetje stoom zien. Het gemaal draait dag en nacht door totdat het uitgezet kan worden als het water voldoende gezakt is. Als laatste loop je buiten om het gemaal heen en kun je zien hoe het water wordt weggepompt.
Het Woudagemaal is zeker een aanrader om te bezoeken en geschikt voor jong en oud.
